Bệnh héo vàng lá chuối nạt dọa Việt Nam

Chuyên gia Viện Nghiên cứu Rau quả kiểm tra một vườn chuối tiêu bị nhiễm bệnh héo vàng tại thị xã Lâm Thao (Phú Thọ) hồi cuối năm 2019. Ảnh: FAVRI.

Đây là bệnh đã phá hủy nguy hiểm phát hành chuối trên trái đất. thành ra, việc nghiên cứu, phát hành giống chuối kháng bệnh, đi đôi sở hữu bảo đảm nguồn giống sạch sẽ bệnh là giải pháp hiệu quả và cần kíp nhất cần sớm bắt tay khai triển nhằm đảm bảo cho mặt hàng cây ăn quả đang mang phần lớn dư địa phát hành này của nước ta.

giải pháp tình thế: Luân canh chuối tây - chuôi tiêu

Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả (FAVRI, thuộc Viện khoa học Nông nghiệp Việt Nam): Việt Nam được xem là trọng tâm nguồn gene cây chuối, có sự xuất hiện của đủ cả đại diện 8 nhóm giống chuối trồng ăn được.

kế bên đáp ứng nội tiêu, chuối còn có địa điểm khác biệt trong xuất khẩu và đã sinh ra vùng hàng hóa tại các thức giấc ĐBSH, Trung du miền núi phía Bắc, các thức giấc Tây nguyên, Đông Nam bộ, ĐBSCL... tuy vậy, sản xuất chuối ở nước ta đang gặp gỡ thách thức phệ có bệnh héo vàng (còn gọi là bệnh héo rũ Panama hay bệnh Panama).

Trước đây, những nghiên cứu tại các tỉnh trồng chuối trung tâm ở phía Bắc như Hà Nội, Hưng im, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế... cộng như phổ quát tỉnh giấc phía Nam đã xác định nấm gây bệnh vàng lá trên chuối ở nước ta thuộc chủng 1, phổ biến gây hại trên cây chuối tây trên cả nước, chưa phát hình thành bệnh vàng lá trên chuối tiêu.

tuy nhiên trong các năm gần đây, dù rằng chưa mang kết quả khảo sát chi tiết mà qua thăm dò của Viện Nghiên cứu Rau quả, cho thấy bệnh héo vàng đang lan tràn ở phổ thông vùng phát hành chuối tiêu. Bệnh héo vàng trên chuối tiêu ở Việt Nam được xác định là do nấm Fusarium oxysporum f. sp. Cubense chủng 4 nhiệt đới (TR4). Thực trạng này cần rộng rãi giải pháp cấp bách để phát triển chuối bền vững ở nước ta.

cho nên, trong khuôn khổ đề tài nghiên cứu tuyển chọn giống và hoàn thiện trật tự khoa học thâm canh 1 số cây ăn quả chủ lực tại phía Bắc thời đoạn 2017 - 2021 (trong đó mang cây chuối), thời kì qua, Viện Nghiên cứu Rau quả đã khai triển xây dựng những mô hình thí điểm gói khoa học thâm canh tổng hợp trên cây chuối tại một số thức giấc miền núi phía Bắc, trong đấy đặc biệt là hoạt động nghiên cứu giải pháp kỹ thuật phòng trừ bệnh héo vàng hại chuối (Fusarium Oxysporum), khác biệt là việc gây hại trên chuối tiêu.

Theo đó, các nghiên cứu thế hệ nhất của Viện Nghiên cứu Rau quả cho thấy: Nấm Foc chủng một chỉ hại trên chuối tây, cho nên những nơi chỉ bị bệnh héo vàng trên chuối tây hoàn toàn mang thể thay thể bằng chuối tiêu.

Hình như ấy, nấm Foc chủng 4 lại hại rất dữ dội trên cây chuối tiêu, nhưng mà thể hiện mờ nhạt trên chuối tây. do đó trên đất trồng chuối tiêu bị héo vàng nặng, chuối tây vẫn sở hữu thể đạt hiệu quả chỉ cần khoảng đầu.

Đây là hạ tầng kỹ thuật để giải thích hiện tượng biến đổi trong khoảng chuối tiêu bị héo vàng sang trồng chuối tây vẫn cho hiệu quả vài vụ ở một số địa phương. song song, cũng cho thấy việc quản lý bệnh héo vàng với thể ứng dụng biện pháp luân canh giữa hàng ngũ chuối tiêu và chuối tây.

cụ thể, vùng nào bệnh héo vàng chỉ xuất hiện trên chuối tây thì với thể luân canh có chuối tiêu. Trong vụ đầu, chuối tây vẫn mang thể đạt hiệu quả trên đất chuối tiêu bị bệnh héo vàng.

 

các nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Rau quả thời gian qua cho thấy, những biện pháp xử lý đất, sử dụng chế phẩm sinh vật học và 1 số thuốc hóa học đều sở hữu kĩ năng giảm thiểu bệnh héo vàng.

1 số giải pháp xử lý với hiệu quả phòng bệnh héo vàng sở hữu hiệu quả cao như: Đốt trấu hun đất ở vị trí gốc chuối bị bệnh và xử lý ngập nước 3 tháng; xử lý dung dịch nấm Trichoderma và dung dịch tỏi nghiền sở hữu chức năng giảm thiểu bệnh héo vàng, trong ấy xử lý dung dịch Trichoderma cho hiệu quả cao hơn.

Bên cạnh đó, một số thuốc khác mang khả năng tránh bệnh héo vàng gây hại trên chuối là Benzimidazole (Benomyl), Hosavil (Hexaconazole)...

Cần sớm nghiên cứu giống chuối kháng bệnh

những năm mới đây, bệnh héo vàng do nấm Fusarium oxysporum ngày càng phát sinh và gây hại nặng nề hà tại phổ quát nước nhà, vùng lãnh thổ phát hành chuối lớn như Australia, Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Đài Loan... và hiện đang có nguy cơ lây lan rộng ra phổ thông tổ quốc Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, may mắn là bây giờ bệnh chưa nảy sinh trên diện rộng và chưa gây hại nặng, nhưng mà thế hệ chỉ xảy ra rải rác. mặc dầu vậy mới đây tại phía Nam, bệnh cũng đã phát sinh gây hại tổng thể trên chuối tiêu già tại một số địa phương ở vùng Đông Nam bộ.



Cần sớm nghiên cứu giống chuối mang tài năng kháng bệnh héo vàng lá, sạch sẽ bệnh để chủ động nguồn giống trong nước. Ảnh: TL.

đàm luận sở hữu NNVN, PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam cho rằng, giả dụ ko với biện pháp để chủ động phòng chống căn bệnh nguy nan này, mang thể ảnh hưởng, thiệt hại rất béo tới tạo ra chuối tại nước ta.

khác biệt, đây là cây ăn quả nhưng Việt Nam sở hữu đa dạng lợi thế, đang tạo ra mạnh và hấp dẫn phổ thông tổ chức chế biến cũng như xuất khẩu, mang về trị giá kinh tế cao...

đến nay, việc dùng thuốc hóa học và biện pháp sinh học vẫn chưa đem lại công dụng đích thực đối sở hữu bệnh héo vàng lá.

vì thế, giải pháp đưa vào phát hành các giống chuối nuôi cấy mô tinh khiết bệnh, khác lạ là nghiên cứu những giống chuối mang kỹ năng kháng bệnh héo vàng lá vẫn là hướng vững bền, hiệu quả nhất.

với hệ thống những viện nghiên cứu có trình độ cao, cũng như đáp ứng cho lĩnh vực tạo ra, xuất khẩu, chế biến chuối, hiện Đài Loan cũng đã nghiên cứu và đưa ra sản xuất chiến thắng 1 số giống chuối với khả năng chống chịu (mức độ tương đối) sở hữu bệnh héo vàng lá.

ngoài ra, họ chỉ cung ứng cho Việt Nam các giống chuối với tài năng chống chịu kém hơn, các giống chống chịu thấp thuộc về bạn dạng quyền riêng của họ.

hiện thời, như được biết thì ngay cả tập đoàn sản xuất và xuất khẩu chuối béo như Dole vẫn đang phải phụ thuộc vào nguồn giống chuối chống chịu mang bệnh héo vàng lá của Đài Loan. Chính bởi thế thời kì đến, Bộ NN-PTNT cần sớm giao nhiệm vụ cho những đơn vị công nghệ trong việc nghiên cứu các giống chuối sở hữu tài năng kháng được bệnh héo vàng lá nhằm chủ động nguồn giống tinh khiết bệnh, tạo ra mặt hàng chuối theo hướng hàng hóa mập, gắn mang chế biến, xuất khẩu 1 cách vững bền, giá trị gia tăng...

 

 

Trước mắt, để dự phòng nguy cơ lây lan bệnh héo vàng lá, chúng tôi khuyến cáo nông dân, các HTX, doanh nghiệp trồng chuối cần triệt để tuân hành 1 số lưu ý: 1 là phải phát hành bằng nguồn giống đảm bảo tinh khiết bệnh; hai là thực hành nghiêm biện pháp phòng bệnh như thực hành tiệt trùng đối có người lúc ra vào nông trại chuối; hạn chế các hoạt động thăm vườn chuối...

khi đã phát hiện vườn chuối bị nhiễm bệnh, phải sở hữu giải pháp rào vườn, ko để người ra vào vườn chuối bị bệnh nhằm tránh nguy cơ lây lan bệnh đi nơi khác, sau đó tiến hành các biện pháp xử lí theo chỉ dẫn của cơ quan kiểm soát an ninh thực vật, cơ quan công nghệ với công dụng, uy tín.
(PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam)